อาหารสำหรับผู้ป่วยมะเร็งปอด

(Diet Program For Lung Cancer Patients)

 แปลและเรียบเรียงโดย อ.อุไรรัตน์ สิงหนาท /เว็บมาสเตอร์

              ความรู้เกี่ยวกับหลักการดูแลรักษาผู้ป่วยมะเร็งปอด อาทิ การใช้ยาในการรักษา รวมทั้งการจัดอาหารที่เหมาะสมแก่ผู้ป่วย ส่วนหนึ่งสรุปได้จากการค้นหาวิธีการรักษาและการต่อสู้กับโรคร้ายนี้มาอย่างยาวนาน แนวคิดในการจัดอาหารสำหรับผู้ป่วยมะเร็งปอด สามารถสรุุปได้ดังนี้

            หลักการจัดอาหารและประเภทอาหารที่เหมาะสมกับผู้ป่วยมะเร็งปอด:

•      การจัดอาหารประเภทไขมันต่ำให้มีปริมาณไขมันน้อยที่สุดเท่าที่จะทำได้ (fat-less diet as feasible) โดยเฉพาะอาหารประเภทไขมันอิ่มตัวสูง (saturated fats)  เช่น ไขมันที่ได้จากสัตว์ได้แก่ หมู ไก่ มีงานวิจัยที่พบว่าโอกาสเกิดมะเร็งปอดจะสูงขึ้นในรายที่บริโภคเนื้อแดง โดยเฉพาะเนื้อวัวทอด ซึ่งอุบัติการที่สูงขึ้นมักพบเป็นมะเร็งปอดชนิด squamous cell ผู้วิจัยอธิบายว่าอาจเป็นผลหรือบทบาทของสาร heterocyclic amines ส่วนไขมันจากสัตว์ยังทำให้คลอเรสเตอรอลในเลือดสูงได้ และยังเสี่ยงต่อการเกิดโรคหลอดเลือดหัวใจตีบด้วย ปกติในการบริโภคไขมันควรเลือกไขมันที่ได้จากพืช เช่น ถั่วเหลือง ข้าวโพด เมล็ดทานตะวัน เนื่องจากเป็นไขมันชนิดไม่อิ่มตัว (un-saturated fat) และมีกรดไขมันที่จำเป็น (essential fatty acid) (ซึ่งร่างกายไม่สามารถสังเคราะห์ได้เอง) อยู่เป็นจำนวนมาก สำหรับน้ำมันปลา (fish oil) แม้เป็นน้ำมันที่ได้จากสัตว์ แต่จัดอยู่ในประเภทไขมันชนิดไม่อิ่มตัว (unsaturated fat)

               การปรุงอาหารพวกเนื้อสัตว์โดยเฉพาะการย่างด้วยไฟอุณหภูมิที่สูงจะทำให้เกิดสารก่อมะเร็ง เนื่องจากน้ำมันที่ถูกไฟไหม้จะก่อให้เกิดสาร polycyclic aromatic hydrocarbons ซึ่งเป็นสารก่อมะเร็ง ควรจะเลี่ยงไปใช้วิธีอื่นเช่น การอบ การใช้microwave การต้ม การทอดในน้ำแทน (คลิ้กอ่านรายละเอียดเกี่ยวกับ "การป้องกันมะเร็ง")

•      อาหารที่มีสารต้านอนุมูลอิสระสูง (Antioxidant) เช่น พวกวิตามินเอ วิตามินอี โดยเฉพาะการบริโภคอาหารประเภทผักผลไม้ในปริมาณสูงในแต่ละวัน เช่น แครอท มะเขือเทศ น้ำมันตับปลา โดยจัดแบ่งอาหารเป็นหลายๆ มื้อให้แก่ผู้ป่วย

                 ประเภทอาหารจากงานวิจัยพบว่า อาหารที่เหมาะสมแก่ผู้ป่วยมะเร็งปอดประกอบด้วย ถั่วเหลือง ถั่วเขียว เห็ด โสม งา กระเทียม หัวหอม ขิง ฯลฯ

•      ข้อสำคัญการเปลี่ยนแปลงโปรแกรมอาหารหรือการเพิ่มปริมาณ/สารอาหารต้องทำแบบค่อยเป็นค่อยไป เช่น การจัดโปรแกรมเพิ่มหรือเปลี่ยนแปลงอาหารผู้ป่วยในช่วง 3 เดือนหรือยาวนานกว่านั้น (A three month plan)

•       การดื่มน้ำหรือใช้น้ำช่วยในการรักษา (Water cure) เป็นสิ่งสำคัญ มีข้อแนะนำเกี่ยวกับการดื่มน้ำคือ ให้ดื่มน้ำอย่างน้อยในปริมาณครึ่งหนึ่งของนำ้หนักน้ำในร่างกาย ปริมาณน้ำที่ร่างกายได้รับนั้น รวมถึงน้ำในรูปแบบอื่น เช่น ชา กาแฟ เครื่องดื่ม อาหารคาวหวานต่างๆ ให้นำมารวมด้วย
  

                วิธีการคำนวณปริมาณน้ำในร่างกายคือ แปลงน้ำหนักจากหน่วย "กิโลกรัม" เป็น "ปอนด์" โดยนำตัวเลข  "2.2" (1 กิโลกรัมเท่ากับ 2.2 ปอนด์) ไปคูณตัวเลขน้ำหนักตัวที่เป็นหน่วยกิโลกรัม แล้วนำเลข "2" ไปหารตัวเลขที่ได้ ค่าที่ได้จะเป็นปริมาณน้ำที่ควรดื่ม หน่วยเป็น "ออนซ์" แปลงตัวเลขเป็นมิลลิลิตรหรือ ซี.ซี. โดยนำ 30 ไปคูณ (1 ออนซ์เท่ากับ 30 มิลลิลิตรหรือ ซี.ซี.) แล้วหารด้วย 1,000 (1 ลิตรเท่ากับ 1,000 มิลลิลิตรหรือ ซี.ซี.) ตัวอย่างเช่น

                ผู้ป่วยหนัก 60 กิโลกรัม

                - แปลงเป็นหน่วย "ออนซ์" โดยเอาตัวเลข 2.2 ไปคูณจะได้ 132 ออนซ์

                - นำเลข 2 ไปหาร 132 จะได้ 66 ออนซ์ ซึ่งเป็นปริมาณน้ำที่ควรดื่มในแต่ละวัน

                - เอาเลข 30 ไปคูณ 66 จะได้ 1980 มิลิลิตร หรือซี.ซี.

                - เอาเลข 1980 มาหารด้วยตัวเลข 1,000 จะได้ 1.98 ลิตร

               สรุปคือผู้ป่วยรายนี้ควรได้รับน้ำในปริมาณ 1.98 ลิตรหรือประมาณไม่น้อยกว่า  2 ลิตรในแต่ละวัน

•   หลีกเลี่ยงการดื่มเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอลและสารคาเฟอีน เช่น สุรา ไวน์ กาแฟ ชา

•   การบริโภคอาหารประเภทเกลือหรืออาหารที่มีรสเค็ม พิจารณาให้ได้แต่ต้องมั่นใจว่าผู้ป่วยได้รับน้ำเพียงพอในการเจือจางเกลือที่ได้รับในแต่ละวัน แต่หากผู้ป่วยมีอาการบวมหรือมีโรคอื่นร่วมด้วย โดยเฉพาะโรคไต โรคหัวใจ ควรงดอาหารเค็มป้องกันอาการบวมและภาวะไตวาย
  

 ที่มาข้อมูล

- เว็บโรงพยาบาลปลาปาก (คลิ้กอ่านรายละเอียดเกี่ยวกับ "การป้องกันมะเร็ง")

ความรู้เกี่ยวกับมะเร็งปอด <==คลิ้ก